Het laatste jaar van de lerarenopleiding is aangebroken en voor de laatste keer zal ik een literair balansverslag schrijven. De tijd is omgevlogen. Ik kan me als de dag van gisteren herinneren dat ik met een bang hartje de eerste les literatuur binnenstapte. Er is sinds die tijd heel wat veranderd. Zowel op persoonlijk vlak als op vlak van literatuur. Dat ik een groei heb meegemaakt als lezer staat vast. Mijn ervaringen met lezen in het secundair waren niet zo denderend en ik had eigenlijk een afschuw gekregen van lezen. Achteraf gezien vind ik dit heel jammer, want ik heb het gevoel dat ik hierdoor kansen gemist heb. Ik zie het dan ook als een uitdaging om mijn leerlingen te motiveren in het lezen en belangrijk hierbij is om te differentiëren. Je kan niet van elke leerling verwachten om hetzelfde leesniveau te hebben als de grootste boekenwurm van de klas. Maar omgekeerd moet de grootste boekenwurm ook blijven uitgedaagd worden. De competentieprofielen van Theo de Witte kunnen hier een hulp bij zijn.
Momenteel zou ik durven zeggen dat ik me helemaal op het niveau van interpreterend lezen bevind. Voor ik aan de lerarenopleiding zat, bevond ik me nog op het niveau van belevend lezen. Ik ben trots dat ik op zo korte tijd zo’n grote vooruitgang gemaakt heb. Het grootste verschil met het eerste jaar is de zin voor lezen. Vroeger zou ik er alles aan gedaan hebben om niet te moeten lezen. En als ik hier niet onderuit kon, koos ik een boek op basis van het aantal pagina’s of beter gezegd op basis van het minst aantal pagina’s.
Er is een nieuwe wereld voor me opengegaan en ik ben blij dat ik deze literaire wereld heb mogen ontdekken. Oefening baart kunst zegt men wel eens. Ik zeg: veel lezen geeft plezier. Ik heb verschillende soorten boeken gelezen. Boeken die ik nooit uit mezelf gekozen zou hebben. Boeken met speciale verteltechnieken, complexe verhaallijnen die meerduidige betekenissen hadden. Drie jaar geleden zou ik me niet interesseren voor zulke boeken, maar dat is veranderd. Ik heb soms gezwoegd om me door bepaalde passages te sleuren en verbanden en de onderliggende betekenis erachter te zoeken, maar het heeft zijn doel wel bereikt. Ik keek er niet altijd naar uit om analyses en logboeken te maken, maar het heeft mijn leesniveau wel serieus weten op te krikken, waarvoor dank.
De voorbije drie jaar heb ik boeken gelezen die me enorm verrast hebben, anderen waren niet echt aan mij besteed. ‘Een weeffout in onze sterren’ van John Green blijft me nog altijd bij en ik heb het boek zelfs nog een keer gelezen. Dit boek heb ik als eerste gelezen en was ideaal om mijn motivatie om ver der te gaan op peil te houden. ‘Tirza’ van Arnon Grunberg heeft me dan weer minder weten te bekoren op dat moment. Ik zeg ‘op dat moment’, omdat ik denk dat ik nu verder sta in mijn leesniveau en het boek nu wel zou kunnen appreciëren. De verhaallijn en structuur van het boek was wat complex in vergelijking met ‘een weeffout in onze sterren’ en was de eerste confrontatie sinds lang met een boek van een hoger niveau. Ik denk erover om dit boek ook nog een keer te lezen om te zien of mijn veronderstelling klopt.
Het boek dat me het meest is bijgebleven is ‘Post voor mevrouw Bromley’ van Stefan Brijs. Dit oorlogsverhaal heeft me weten te raken door de mooie verhaallijnen van de gewone mens tijdens de oorlog. Toch nam het verhaal ook plotse wendingen aan. Ik vond de schrijfstijl van Brijs heel aangenaam om te lezen. Ik heb naast ‘Post voor mevrouw Bromley’ ook ‘Maan en zon’ van deze zelfde auteur gelezen. Ook hier werd ik aangenaam verrast door Stefan Brijs. ‘Post voor mevrouw Bromley’ blijft mijn nummer één, maar ‘Maan en zon’ krijgt zeker ook een plaatsje bovenaan de lijst. In mijn vrije tijd heb ik dan nog ‘De engelenmaker’ en ‘Arend’ van hem gelezen. Vier totaal verschillende boeken, die me elk op hun manier wisten te bekoren. Stefan Brijs benoem ik dan ook tot mijn persoonlijke literaire ontdekking.
Ik besef dat deze voorkeur natuurlijk persoonlijk is. Zo heb ik het minder voor Jeroen Brouwers. En meer bepaald voor zijn schrijfstijl. Soms lijkt het of hij het allemaal veel moeilijker neerpent om het de lezer moeilijk te maken en te verwarren. Maar ik ben ervan overtuigd dat er mensen zijn die dol zijn op Jeroen Brouwers en die schrijfstijl wel kunnen appreciëren.
Ik heb kennis gemaakt met verschillende auteurs, maar ook met verschillende genres. Over het algemeen gaat mijn voorkeur uit naar psychologische romans, omdat je hier naast de beleving van de verschillende gebeurtenissen het aspect hebt van de gedachtegang van de personages, die het verhaal verdiepen. Historische romans zijn minder aan mij besteed. Dan denk ik bijvoorbeeld aan ‘Hannibal’ van Michael de Cock. Misschien heeft dat te maken met het feit dat geschiedenis nooit echt mijn favoriete vak was.
Als ik op dit moment een boek lees heb ik ook voor de verschillende verhaallijnen, personages en structuren en wil ik echt dieper graven om de onderliggende verbanden te achterhalen en alles uit het boek te halen. Dit in tegenstelling tot drie jaar geleden, waarbij een boek uitlezen op zich al een hele prestatie was.
Ik hoop in de toekomst me verder te kunnen verdiepen in de literatuur, maar dankzij dit vak heb ik reeds een goede basis kunnen leggen.
karlijnseverijns 